SALTUKLULAR ( 1072-1202 )
* Erzurum merkez olarak kurulmuştur.
* Kurucusu Büyük Selçuklu Devleti komutanlarından Ebulkasım Saltuk Bey'dir. Bu yüzden adı SALTUKLULAR olarak anılır.
* Saltuklular kendileri gibi Anadolu'da kurulan beyliklerden olan ,Danişmendliler ile birlikte Haçlılara karşı,ayrıca Gürcülerle savaş yapmışlardır.
* Saltuklular, Erzurum ve çevresini kalkındırmışlar, ticari faaliyetlerle bölgenin ekonomisini canlandırmışlardır.
* Saltukluları Anadolu Selçuklu Sultanı Rükneddin 2.Süleyman Şah tarafından egemenliği altına alınarak beylikleri sona erdirilmiştir.
* Anadolu'da Saltuklular'dan kalan önemli mimari eserler arasında;Kale Mescidi,Tepsi Minare, Ulu Cami, Üç Kümbetler, Mama Hatun Türbesi gösterilebilir.
* Anadolu'nun Türkleşmesinde en büyük paya sahip olanlar arasındadır. Uyguladıkları adil yönetim ile Müslüman olmayanlarında takdirini kazanmışlardır.