Merhabalar,
Türkçemizde kullanmakta olduğumuz noktalama işaretlerini sıralayalım:
1.Nokta
2.Noktalı Virgül
3.Virgül
4.Üç Nokta
5.İki Nokta
6.Ünlem İşareti
7.Soru İşareti
8.Kesme İşareti
9.Tırnak İşareti
10.Kısa Çizgisi
11.Yay Ayraç
12.Eğik Çizgi
13.Uzun Çizgi
1.Nokta (.):
Cümle sonlarında kullanılır. Arabada bekliyor.
Bazı kısaltmaların sonuna konmaktadır. Alby., İng. Alm.
Sayılardan sonra (–inci) anlamı için kullanılır. 7.( Yedinci)
Sayılar sıralandığında en son sayının sonuna konur. 2,3,4,5,6 ve 7. Yaşlar arasındakiler.
Yazılarda kullanılan rakam ve sayıların sonuna konur. 1., A.,
Tarih yazılırken gün, ay ve yıl arasında kullanılır. 30.10.2020
Saat ve dakika arasında kullanılır. 10.27
Kişilerin künyelerinin sonuna konur.
Matematikte çarpım anlamında kullanılır. 25.3=75
2.Noktalı Virgül (;):
Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur.
Bayan isimlerinden Esra ve Esma; Erkek isimlerinden Ersin ve Eren birbirine yakındır.
Öğeleri arasında virgül bulunan sıralı cümlelerin arasında kullanılır.
At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır.
“Ama, fakat, çünkü, lakin” gibi cümleleri bağlama sırasında kullalınır.
3. Virgül (,):
-Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur.
-Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
-Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan ögeleri belirtmek için konur.
-Cümle içinde ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için kullanılır.
-Tırnak içinde olmayan aktarma cümlelerinden sonra konur.
-Konuşma çizgisinden önce konur
4. Üç Nokta (…)
Tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur.
Kaba sayıldığı için veya bir başka nedenle açıklanmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine konur.
Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan kelime veya bölümlerin yerine konur.
Sözün bir yerde kesilerek geri kalan bölümün okuyucunun hayal dünyasına bırakıldığını göstermek veya ifadeye güç katmak için konur.
Karşılıklı konuşmalarda, yeterli olmayan, eksik bırakılan cevaplarda kullanılır.
Ünlem ve seslenmelerde anlatımı pekiştirmek için konur.
Üç nokta yerine iki veya daha çok nokta kullanılmaz.
Ünlem ve soru işaretinden sonra üç nokta yerine iki nokta konulması yeterlidir.
5. İki nokta (:):
Kendisinden sonra örnek verilecek cümlenin sonuna konur.
Kendisinden sonra açıklama yapılacak cümlenin sonuna konur.
Doğrudan yapılan aktarmalarda, aktarılan söz ya da yazıdan önce konur.
Genel Ağ (internet) adreslerinde kullanılır.
Matematikte bölme işareti olarak kullanılır.
6. Ünlem İşareti (!):
Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümlelerin sonuna konur.
Ünlem işareti, seslenme ve hitap sözlerinden hemen sonra konulabileceği gibi cümlenin sonuna da konabilir.
Alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde ünlem işareti kullanılır.
7.Soru İşareti (?):
Soru bildiren cümle veya sözlerin sonuna konur.
Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur.
Soru ifadesi taşıyan sıralı ve bağlı cümlelerde soru işareti en sona konur
Metin içinde “mı/mi” eki, cümleye zaman anlamı katıyorsa cümle sonuna soru işareti konmaz.
8.Kesme İşareti (‘):
Özel isimlere getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır.
Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki (-lar, -ler) ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz
Kurum, kuruluş, kurul ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz.
Kişi adlarından sonra gelen saygı sözlerine getirilen ekleri ayırmak için konur
Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için konur.
9. Tırnak İşareti (” “):
Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sözler tırnak içine alınır
Özel olarak belirtilmek istenen sözler tırnak içine alınır.
Cümle içerisinde kitapların ve yazıların adları ve başlıkları tırnak içine alınır.
10. Kısa Çizgi (-):
Satıra sığmayan sözcükler bölünürken satır sonuna konur.
Ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için kullanılır.
Heceleri göstermek için kullanılır.
Kelimeler veya sayılar arasında “-den…-a, ve, ile, ila, arasında” anlamlarını vermek için kullanılır.
Sıfırdan küçük değerleri göstermek için kullanılır.
Matematikte çıkarma işareti olarak kullanılır.
11. Yay Ayraç (Parantez) ( ):
Bir bilginin şüpheyle karşılandığını veya kesin olmadığını göstermek için kullanılan soru işareti yay ayraç içine alınır.
12. Eğik Çizgi (/):
Yan yana yazılması gereken durumlarda mısraların arasına konur.
Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası arasına ve semt ile şehir arasına konur.
Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur.
Matematikte bölme işareti olarak kullanılır.
13. Uzun Çizgi (—):
Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır. Buna konuşma çizgisi de denir.
Oyunlarda uzun çizgi konuşanın adından sonra da konabilir.
Konuşmalar tırnak içinde verildiğinde uzun çizgi kullanılmaz.